Qorong'u oqshom, tor köchaning bir burchagida, sahroda adashgan insondek bir kuchukcha yomg'irdan pana joy topa olmasdan ilojsizgina turardi. Balki, yura-yura, ahiyri tinka-madori qurib, issiq, pana joy topa olmasdan taqdirga tan bergandir. Ustiga ustak qorni ham ochdir.... Körinishidan, ha, uning g'arib körinishidan unga kimning ham rahmi kelardi, faqatgina achina olishadi xolos. Kimning ham özidan orttirib unga e'tibor qaratgisi, vaqtini ajratgisi kelardi.... U ham bir vaqtlar bir oilaning erkatoyi, ovunchog'i edi. Uni mittiligida bir honadon sohibi bolalariga 'öyinchoq' qilib olib keldi. Jajjigina kuchuk bolasi oppoq junlari paxmoq, qora dog'lari körk berib turardi uning husniga, panjalari ham jajjigina, yumshoq edi. Uy egasining yosh bolalariga u döst böldi, zerikkanlarida ular bilan öynadi, hech qachon bosh tortmadi. Sal kattarganida uyni qöriqladi, xatto uyga begona qushlarni qöndirmasdi. Beminnat xizmat qildi. U bilan birga bolalar ham ulg'aydi, maktabga chiqishdi, endi ular darslaridan ortmas, kuchukcha bilan öynagilari kelmas, unga e'tibor bermasdilar. Kuchukcha endi uydagi 'ortiqcha buyum'ga aylangandi. Uni boshqa joylar, boshqa köchalarda adashtirib kelishdi.... U hech narsa deya olmay qoldi, nima ham desin, axir, tili ham yöqku, unga hech kim tushunmaydiku! U doim sodiq yashadi, höjayinlarini, döstlarini unutmadi, tashlab ketishsada ulardan hafa bölmadi. Uning bu bechora holga tushishiga ularni ayblamadi. Bir vaqtlar kerak bölganini, keyinchalik 'axlat'ga chiqarishganini eslab taqdirdan nolimadi. Uning közlarida hech kim yosh körmadi. Balki, yig'lagandir, uning ham dili azob tortgandir, odamlardan köngli qolgandir. Lekin, bularning bari faqatgina balki, xolos.... U sodiq qoldi, hech kimni unutmadi.... Tor köchaning loy bir burchagida, sovuq yomg'irda diydirab turaverdi.... Döst deb bilganlarini kutardi, kelishlariga ishonardi. Afsuski....
|