Чиройли
табассум ва соғлом тишлар дарҳол эътиборни тортади ва ҳар
доимсуҳбатдошни сизга мойил қилади. Ҳолбуки мафтункор табассумга эга
бўлиш қийин эмас, бунинг учун барчамизболаликдан биладиган асосий
қоидаларга амал қилишнинг ўзи кифоя. Муҳими уларни мунтазам равишда ва
пухталикбилан бажариш зарур.
1-қоида — тишларни мунтазам равишда тозалаш
Тишларни мунтазам равишда, яъни кунига икки марта тозалаш зарурлигини
деярли барчамиз болаликданбиламиз, бироқ ҳаммаям бу қоидага амал
қилмайди. Кўпчилик тишларни кечқурун тозалашни унутиб қўяди.
Ҳолбуки,айнан кечки тозалаш ишлари тишлари кариесдан кўпроқ ҳимоя
қилади. Бунинг устига, стоматологлар тишларни ҳарсафар овқатлангандан
кейин тозалаган маъқул, деб ҳисоблайди.
Тишларни нафақат мунтазамравишда, балки тўғри тозалашни ҳам билиш керак.
Бунинг учун камида икки-уч дақиқа давомида чўтка билан юмшоқва қисқа
ҳаракатларни амалга ошириш лозим. Милкларни чўтка билан қаттиқ босманг,
бу уларнинг шикастланишигава таъсирчан бўлиб қолишига сабабчи бўлади.
Шунингдек, тишларни горизонтал тарзда тиш қаторлари бўйлабҳаракатланган
ҳолда тозалаш ҳам мумкин эмас. Бу ҳолатда тишга ёпишган қолдиқлар
тозаланмайди, аксинчатишлар орасига тушиб қолади. Тиш тозалашда катта
озиқ тишларга, милклар чизиғига ҳамда пломбалар вакоронкалар атрофидаги
соҳаларга алоҳида эътибор қаратиш зарур.
2-қоида — москеладиган тиш чўткасини танлаш
Оғиз бўшлиғини тозалаш учун энг муҳим "асбоб”ни танларэкансиз, биринчи
навбатда тишлар ва милкларнинг ҳолатини ҳисобга олинг. Тиш чўткаси айнан
сизга москеладиган оптимал қаттиқликда бўлиши керак. Ўртача
қаттиқликдаги чўтка универсал вариант ҳисобланади.Миклари ва тиш эмали
билан муаммоларга эга кишилар эса асосан юмшоқ чўткадан фойдалангани
маъқул.
Шу ўринда нафақат тиш чўткасини тўғри танлаш, балки уни тўғри тозалаш
ҳам муҳимлигини қайдэтиш жоиз. Иш чўткаси камида уч ойда бир марта ва
касалликлардан кейин алмаштирилади, ҳар сафар тиштозаланганидан сўнг
иссиқ сувда ювилади ва қуритилади. Бундан ташқари, мутахассислар болалар
вакатталарнинг тиш чўткаларини битта стаканда сақлашни тавсия этмайди,
чунки касаллик туғдирувчи бактерияларва микроблар осонгина "қўшни
оъект”га ўтиши мумкин.
3-қоида — тиш ипиданфойдаланиш
Тиш чўткаси оғиз бўшлиғини тўлиқ тозалашга қодир эмас. Тишга ўтириб
қолганва тиш оралиғига тушган овқат қолдиқларини махсус тиш ипи – флосс
тозалашга ёрдам беради.
Стоматологлар тиш ипидан ҳар куни фойдаланишни тавсия этади, чунки овқат
қолдиқлари кариес ва оғизбўшлиғининг бошқа касалликларига олиб келиши
мумкин. Тишлар ораси милклар чизиғини такрорловчи юмшоқҳаракатлар билан
тозаланади. Бунда ип билан кескин ҳаракатлар қилманг, у милкни яралаши
мумкин.
4-қоида — мунтазам равишда стоматолог қабулида бўлиш
Тишларсаломатлиги оғиз бўшлиғининг тўғри гигиенаси билан белгиланиб
қолмасдан бошқа кўплаб омилларга ҳам боғлиқбўлади. Нотўғри овқатланиш,
стресслар, тўйиб ухламаслик, заифлашган иммунитет ҳам тишлар ва
милкларнингҳолатига салбий таъсир кўрсатади. Шу боис сизни тиш оғриғи
безовта қилмаса ҳам профилактика учун йилига 1-2марта стоматологга
мурожаат қилинг.
Афсуски, аксариятимизни фақат кучли оғриқ шифокорҳузурига боришга мажбур
қила олади. Шу боис аҳолининг катта қисми ўз тишларидан эрта маҳрум
бўлиб, протезгаўтади. Эсингизда бўлсин, тишларга эътиборсизлик
оқибатлари билан курашгандан кўра, муаммони ўз вақтидааниқлаб, оғиз
бўшлиғи билан боғлиқ жиддийроқ касалликларнинг олдини олган маъқул.
